Đây là thông tin từ Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tại Hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về phòng chống dịch bệnh COVID-19 do Bộ Y tế tổ chức ngày 23/12.

Giới khoa học đang quan ngại về biến chủng của virus SARS-CoV-2 tại Anh, nhiều nước đã tiến hành phong tỏa với Anh, không tiếp nhận công dân Anh và nhập cảnh Anh.

Bộ trưởng cho biết, đây là biến chủng mới của virus SARS-CoV-2, làm tăng khả năng bám dính virus, đột biến trên vùng gene của virus SARS-CoV-2. Với virus biến chủng, việc tăng độc lực không hẳn nguy hiểm bằng khả năng tăng tốc độ lây nhiễm. Theo ước tính, biến chủng mới này có khả năng làm tăng tốc độ lây truyền lên 70%. Điều này sẽ khiến nhiều người nhiễm bệnh, từ đó tăng tỷ lệ tử vong.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: ĐT)

Tại Việt Nam, đợt dịch tại Đà Nẵng vừa rồi, có đột biến làm tăng lây nhiễm nhưng không như đợt này. Trong thời điểm hiện nay, các nhà khoa học luôn theo dõi chặt chẽ sự biến chủng của virus này và hiện chưa thấy có tác động đối với việc có khả năng ảnh hưởng đến vaccine phòng COVID-19.

“Mặc dù quan ngại, nhưng chúng ta phải hết sức bình tĩnh đối phó với chủng này. Hiện nay, ngành y tế Việt Nam đã làm mẫu và Bộ Y tế đã chỉ đạo các viện tăng cường giải trình tự gene của các mẫu bệnh phẩm, đặc biệt châu Âu xem khả năng lây truyền và khả năng xâm nhập vào Việt Nam như thế nào. Hiện ở nước ta chưa phát hiện chủng mới này. Tuy nhiên, chúng ta phải luôn tăng cường và quyết liệt hơn nữa trong phòng, chống dịch bệnh”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng cũng chia sẻ, từ hôm nay, Bộ Y tế sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng, chống COVID-19 thành cao điểm để bảo đảm dịp Tết Nguyên đán người dân được hưởng Tết an lành.

Về vaccine, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các đơn vị liên quan đã đẩy mạnh nghiên cứu, thử nghiệm và sản xuất vaccine trong nước. Đến nay, nước ta đã chính thức thử nghiệm vaccine Nano Covax. Các đối tượng thử nghiệm ở giai đoạn 1 an toàn và Bộ Y tế luôn theo dõi sát sao.

Ba công ty tiếp theo nghiên cứu phát triển vaccine, trong đó có công ty IVAC, Vabiotech có lộ trình thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 vào tháng 3/2021. Chúng ta sẽ thử nghiệm cả hai miền Bắc và Nam để bảo đảm đại diện cho toàn quốc. Riêng công ty Polyvac tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu và hợp tác với Trung Quốc, Nga để có vaccine. Chúng ta sẽ tìm kiếm song song nguồn vaccine của các công ty ở nước ngoài, đồng thời phải tập trung cho nghiên cứu sản xuất vaccine trong nước.

“Theo ước tính và dự báo của các nhà khoa học, đến nay chưa có vaccine nào chứng minh hiệu quả bảo vệ lâu dài trước bệnh COVID-19. Vì vậy, việc chủ động nguồn vaccine cho người dân rất quan trọng nên phải tự nghiên cứu, sản xuất vaccine. Tuy nhiên, chúng ta không trông chờ vào vaccine, mà phải triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch bệnh”, Bộ trưởng cho biết.

Trên thế giới, trong bối cảnh các nước vẫn đang gia tăng cao số ca mắc COVID-19 với hàng trăm ca mắc mới, hàng nghìn ca tử vong. Một số quốc gia lân cận nước ta, bao gồm cả những nước có mô hình phòng, chống dịch bệnh tốt như Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, cũng đang trong tình trạng đáng quan ngại. Vì vậy, chúng ta phải triển khai mạnh mẽ các biện pháp phòng chống COVID-19. Người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo hướng dẫn 5K của Bộ Y tế.

Bộ trưởng cũng đề nghị các địa phương tập trung vào các nội dung phòng chống dịch bệnh gồm: Tiếp tục tăng cường quản lý chặt chẽ người nhập cảnh, bao gồm cả trường hợp nhập cảnh hợp pháp và trái phép. Với Ban chỉ đạo phòng chống dịch của các địa phương, cần kiểm tra và theo dõi tại nhà đối với các trường hợp cách ly tại nhà, tại nơi cư trú, kể cả đối tượng ngoại giao, công vụ, chuyên gia, nhà đầu tư; tăng cường giám sát xét nghiệm, đặc biệt tại các cơ sở y tế.

Đại diện Tổ chức Y tế thế giới cũng cho biết, đại dịch COVID là đại dịch lớn và chưa từng thấy trong vòng 100 năm qua. Chúng ta sẽ không thể biết ở đâu và khi nào đại dịch khác có thể xảy ra tiếp đó, vì đại dịch này không phải là đại dịch cuối cùng của nhân loại. Thế nên chúng ta cần phải tăng cường hệ thống y tế và phải chủ động có các giải pháp phù hợp thích nghi với tình hình.

Toàn cảnh Hội nghị. (Ảnh: ĐT)

Cách ly y tế còn nhiều lỗ hổng

Tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Liên Hương, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế), cho biết qua nhiều lần thanh tra, đơn vị này ghi nhận nhiều tồn tại trong cách ly y tế tại các địa phương, đặc biệt là cách ly tại nhà, nơi lưu trú.

Trong đó, vấn đề đáng lưu tâm nhất là nhiều người cách ly chưa tuân thủ quy định cùng tâm lý lơ là, ngay cả chính quyền địa phương cũng chưa có sự giám sát chặt chẽ. Với cơ sở cách ly tập trung, một số nơi chưa lấy mẫu xét nghiệm ngay khi tiếp nhận người cách ly, có nơi kéo dài nhiều ngày mới lấy mẫu. Trong khi đó, việc lấy mẫu xét nghiệm tầm soát sớm là điều quan trọng.

Một số khu cách ly chưa đảm bảo cơ sở vật chất, chưa có phòng đệm để thay trang thiết bị bảo hộ, phòng cách ly tạm thời. Nhân viên tại khu cách ly đôi lúc chưa thông thạo quy định về phòng hộ, thậm chí, có người không biết cách mang và tháo trang phục bảo hộ.

Với người hoàn thành thời gian cách ly tập trung 14 ngày và trở về nơi cư trú, các đơn vị, địa phương chưa phối hợp để giám sát những trường hợp này. Do đó, bà Hương đề nghị các tỉnh, thành phố tăng cường thực hiện nghiêm quy định về cách ly y tế, đảm bảo triển khai đúng chuyên môn về phòng, chống dịch COVID-19, đặc biệt là xử phạt nghiêm trường hợp không tuân thủ quy định cách ly.

Trước thực trạng này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh hiện nay, các địa phương cần hạn chế để người có nguy cơ cách ly tại nơi lưu trú. Các trường hợp này cần được theo dõi trong 14 ngày tiếp theo sau khi hoàn thành cách ly tập trung.

Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương cần thường xuyên giám sát, túc trực theo dõi những cơ sở cách ly tập trung, nhất là khách sạn. Vừa qua, Bộ Y tế đã kiểm tra công tác giám sát cách ly ở một số khách sạn và ghi nhận nhiều nơi còn lơ là, chưa nghiêm ngặt. Điều này rất nguy hiểm nếu bùng phát dịch.

Bộ trưởng Long nhấn mạnh chỉ chính quyền địa phương mới có quyền cho phép cách ly tại nhà khi người được cách ly đạt điều kiện. Nếu không đảm bảo tiêu chí an toàn, chính quyền tuyệt đối không cho phép cách ly tại nhà. Tại khu vực cách ly, cơ quan y tế đặt biển báo trước cửa nhà họ để người dân địa phương giám sát./.